„Szwoleżerowie gwardii" zamykają tzw. trylogię napoleońską Wacława Gąsiorowskiego. Akcja rozgrywa się w czasie kampanii moskiewskiej Napoleona 1812 roku. Burzliwe wydarzenia stanowią wyraziste tło dla wątków miłosnych i przygodowych. Znów spotykamy Floriana Gotartowskiego, Zosię Dziewanowską, Tadeusza Bielskiego i Jankę Głuską, znanych z poprzednich części cyklu. Ich losy układają się w opowieść o patriotyzmie i wierności ideałom.