Nutuk, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu olan Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçişi, kurtuluş ve kuruluşu anlattığı en önemli eseridir.
15 Ekim 1927 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin büyük salonunda Cumhuriyet Halk Partisi'nin kurultay üyelerine seslenen Gazi Mustafa Kemal'in, 5 gün süren tarihi konuşmasının dökümü olan eser, 1919-1927 yılları arasındaki gelişmeleri içeriyor. Henüz "Atatürk" soyadını almadığı dönemde yapmış olduğu bu konuşmasında, Osmanlı İmparatorluğu'nun son günleri, milli kurtuluş mücadelesi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu bütün detaylarıyla anlatıyor.
Nutuk, dünya tarihine yön veren bir liderin olaylara bakış açısını ortaya koyarken, bütün ümitleri tükenmiş bir milletin yeniden kendini bularak nasıl bir kahramanlık ortaya koyduğunu da gözler önüne seriyor.
Bir çok lider gibi Atatürk de, kendinden sonra gelen kuşaklar tarafından çok farklı biçimde değerlendirilmiş, bazen destana benzer bir kişilik olarak yüceltilmiş, bazen de acımasızca eleştirilmiştir. Atatürk'ü iyi anlamak ve yapmak istediklerini kavrayabilmek için "Nutuk" çok önemli bir kaynaktır.
Türkiye Cumhuriyeti, Atatürk'ün en büyük eseridir. Sağlam temeller üzerine kurduğu bağımsız, modern ve çağdaş Türkiye Devleti'nin temellerini de çeşitli sözleriyle ve yazılarıyla tespit ve tarif etmiştir.
Mustafa Kemal Atatürk, belgelere dayanarak yazdığı "Nutuk"u aralıklı olarak beş gün içinde 36 saat 31 dakikada okumuştur. "Nutuk"ta Milli Mücadele ve 1927 yılına kadar gerçekleşen Türk inkılap hareketlerine yer verilmiştir. "1919 senesi Mayıs'ının 19. günü Samsun'a çıktım..." diye başlayan eserde Atatürk, Milli Mücadele'nin bütün gelişmelerini, Türk inkılap hareketlerini anlatmış, görüş ve düşüncelerini belirtmiştir.
Daha çok ilk ve ortaöğretim öğrencilerinin yararlanması amacına yönelik olarak hazırladığımız "Nutuk", Kurtuluş Savaşı'nı ilk ağızdan anlatan ve aydınlatan en güvenilir kaynaktır.